Vissen passeren straks zonder problemen de poldergemalen bij Jirnsum en Gersloot. Wetterskip Fryslân legt naast beide gemalen een vissluis aan om vissen ruim baan te geven. Met het opheffen van zulke barrières wil het waterschap de vismigratie en de visstand in de Friese binnenwateren verbeteren. Een gezonde en gevarieerde visstand draagt bij aan een goede waterkwaliteit.
De werkzaamheden zijn begin januari gestart in Gersloot en begin maart in Jirnsum en duren tot juni 2023. Het werk wordt mede mogelijk gemaakt door het Waddenfonds en de provincie Fryslân. De aanleg van beide vispassages kost in totaal ruim 1,6 miljoen euro.
Vrije doorgang
Met de aanleg van de vissluizen bij beide gemalen kunnen vissen straks vrij van de boezem (stelsel van meren, kanalen en vaarten) naar de achterliggende polders en omgekeerd zwemmen. Gemaal Fjouwer Kriten is het grootste Friese poldergemaal en ligt aan de Deelenweg in het buitengebied bij Gersloot. Door de aanleg van een ondergrondse vissluis zwemmen vissen straks ongehinderd van en naar de polders, een gebied van ongeveer 3700 hectare groot, ten zuiden van de natuurgebied De Deelen naar de Heafeart.
Gemaal Irnsum aan de Op’e Syl ten noordoosten van Jirnsum krijgt een vergelijkbare vissluis. Vissen zwemmen hier straks vrij van de Kromme Grouw naar de achterliggende polders met een totale oppervlakte van ongeveer 2200 hectare.
Werking vispassage
De vissluis krijgt aan beide kanten van het gemaal een ondergrondse betonnen in -en uitstroomput. De vis zwemt straks via deze put een buis in naar een wachtruimte in het midden van de sluis. Een pomp wekt een lokstroom op voor de vis. Door geautomatiseerde schuiven en het verpompen van water wordt het peilverschil opgeheven en kan de vis verder zwemmen.
Overlast voor omgeving
Tijdens de werkzaamheden in Jirnsum is er mogelijk hinder van bouwverkeer door de aan- en afvoer van materiaal. Bij de werkzaamheden kan overdag enige geluidsoverlast ontstaan. Ook is er deze week mogelijk verkeershinder als de Op’e Syl in Jirnsum moet worden afgesloten. Het fietspad blijft wel open voor verkeer. Dit geeft het waterschap op tijd met borden aan. In verband met de werkzaamheden wordt het terrein/strandje naast gemaal Irnsum tijdelijk gebruikt voor opslag. Het terrein zal na gebruik zo snel mogelijk worden opgeruimd en in oude staat worden hersteld.
Ruim Baan voor Vissen
De aanleg van de twee vispassages is onderdeel van het project Ruim Baan voor Vissen 2. Binnen dit project werkt Wetterskip Fryslân samen met drie noordelijke waterschappen en Hogeschool Van Hall Larenstein aan de verbetering van de vismigratie en de visstand. Door zwemroutes langs sluizen, gemalen, stuwen, dijken en dammen visvriendelijk te maken en hindernissen weg te nemen. Zodat vissoorten als paling, zeeforel, bot, stekelbaars en rivierprik makkelijker tussen de zoute Waddenzee en zoete binnenwateren kunnen zwemmen. Ruim Baan voor Vissen wordt voor een deel betaald door het Waddenfonds en de provincie Fryslân.
Fotobijschrift:
Projectbord bij de bouw van de vispassage bij gemaal Irnsum.
